Bảng so sánh Hiến pháp Việt Nam 1946, 1959, 1980, 1992 và 2013

Bài viết: Bảng so sánh các bản Hiến pháp Việt Nam 1946, 1959, 1980, 1992 và 2013 (So sánh các bản Hiến pháp Việt Nam)

Những điểm mới cơ bản của dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 và một số kiến nghị – GS.TS. Mai Hồng Quỳ
Những điểm mới cơ bản của Hiến pháp nước CHXHCH Việt Nam năm 2013 – TS. Nguyễn Mạnh Hùng & PGS.TS. Trương Đắc Linh
Những điểm mới về “Chế độ chính trị” trong Hiến pháp 2013 – PGS.TS. Vũ Văn Nhiêm
Những điểm mới của chương “Chính phủ” trong Hiến pháp 2013 – TS. Nguyễn Mạnh Hùng
Điểm mới của Hiến pháp 2013 về “quyền con người” và “quyền công dân” – TS. Phan Nhật Thanh
Quy định mới liên quan “Điều ước quốc tế” trong Hiến pháp 2013 – TS. Ngô Hữu Phước
Quốc hội của Hiến pháp năm 2013 – PGS.TS. Nguyễn Cảnh Hợp & ThS. Đinh Thị Cẩm Hà
Đánh giá chế định Chủ tịch nước trong Hiến pháp 2013 – TS. Đỗ Minh Khôi
Vai trò hiến định của nguyên thủ quốc gia – TS. Đỗ Minh Khôi
Mối quan hệ giữa nguyên thủ quốc gia với cơ quan hành pháp ở Việt Nam – ThS. Phạm Thị Phương Thảo
Kiểm soát của lập pháp đối với hành pháp trong Hiến pháp năm 1946

TỪ KHÓA: So sánh, Hiến pháp 1946, Hiến pháp 1959, Hiến pháp 1980, Hiến pháp 1992, Hiến pháp 2013,

Bảng so sánh các bản Hiến pháp Việt Nam

So sánh theo các tiêu chí: Quy định về lời nói đầu, Chế độ chính trị, Quyền con người, quyền công dân, Tổ chức bộ máy nhà nước, Chính quyền địa phương,…

Hiến pháp	Hiến pháp 1946	Hiến pháp 1959	Hiến pháp 1980	Hiến pháp 1992	Hiến pháp 2013
Lời nói đầu	– Ngắn gọn, xúc tích	– Lời nói đầu dài. – Khẳng định chiến thắng vẻ vang đồng thời manh nha khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng.	– Lời nói đầu rất dài. – Ca ngợi chiến thắng của dân tộc. – Bắt đầu ghi nhận sự lãnh đạo của Đảng.	– Lời nói đầu tương đối dài.	– Lời nói đầu tương đối dài.
Chế độ chính trị	– Hình thức chính thể Việt Nam: là 01 nước dân chủ cộng hòa. – Không ghi nhận vai trò lãnh đạo của Đảng.	– Hình thức chính thể Việt Nam: là 01 nước dân chủ cộng hòa. – Nhân dân thực hiện quyền lực Nhà nước thông qua HĐND và Quốc hội.	– Nước XHCN. -Quy định một số quyền không thực tế.	– Nước XHCN. – Thực hiện trên cơ sở phân công phối hợp quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp.	– XHCN. – Dân chủ đại diện và dân chủ trực tiếp: biểu quyết khi nhà nước trưng cầu dân ý. – Quyền lực Nhà nước thuộc về nhân dân. Tổ chức phân công, phối hợp kiểm soát.
Quyền con người, Quyền công dân	– Vị trí chương 2. – Quy định 18 quyền công dân 1 cách ngắn gọn, xúc tích.	– Vị trí chương 3. – Quy định 21 quyền, Cụ thể hóa hơn những quy định về quyền con người, quyền công dân so với HP 46.	– Vị trí chương 5. – Quy định 29 quyền công dân 1 cách ngắn gọn, xúc tích.	– Vị trí chương 5. – Quy định 34 quyền. Cụ thể hóa quyền tư hữu của HP 46.	– Vị trí chương 2. – Quy định 38 quyền. Có 5 quyền mới Quyền được sống, quyền được sống trong môi trường trong lành, quyền được hưởng thụ các giá trị văn hóa …
Kinh tế – Văn hóa – Xã hội – ANQP	– Không quy định thành 01 chương riêng.	– Có chương riêng. – Có 4 thành phần kinh tế không có tư nhân.	– Có chương riêng. – Có 2 thành phần kinh tế Nhà nước và Hợp tác xã. – Không thừa nhận nền kinh tế tư nhân.	– Có chương riêng. – Có 6 thành phần kinh tế.	– Có chương riêng. – Nhiều thành phần kinh tế.
Tổ chức BMNN ở Trung ương	– Nghị viện do nhân dân cả nước bầu ra có nhiệm kỳ 3 năm. HP không quy định cụ thể nhiệm vụ quyền hạn của Nghị viện mà chỉ quy định 1 cách chung chung.	– Quốc hội do toàn dân bầu ra. Nhiệm kỳ 4 năm. Nhiệm vụ quyền hạn của quốc hội được quy định cụ thể và chi tiết hơn so với HP 46.	– Quốc hội do nhân dân bầu ra, có nhiệm kỳ 5 năm. Nhiệm vụ quyền hạn của quốc hội được quy định nhiều thậm chí vượt ra bên ngoài HP. – Hội đồng Nhà nước có chức năng vừa là Cơ quan thường trực Quốc hội và Chủ tịch tập thể.	– Quốc hội do nhân dân bầu ra, nhiệm kỳ 5 năm. Nhiệm vụ quyền hạn không có toàn quyền so với năm 80 nữa.	– Quốc hội do nhân dân bầu ra, nhiệm kỳ 5 năm, trong trường hợp kéo dài không quá 12 tháng. Nhiệm vụ quyền hạn gần giống HP 1992.
	– Vị trí pháp lý của Quốc hội: Cơ quan quyền lực NN cao nhất của nhân dân thể hiện quyền lập hiến, lập pháp.	– Vị trí pháp lý của Quốc hội: Cơ quan quyền lực NN cao nhất của nhân dân. Cơ quan đại diện của nhân dân.	– Vị trí pháp lý của Quốc hội: Cơ quan quyền lực NN cao nhất của nhân dân. Cơ quan đại diện của nhân dân.	– Vị trí pháp lý của Quốc hội: Cơ quan quyền lực NN cao nhất của nhân dân. Cơ quan đại diện của nhân dân.	– Vị trí pháp lý của Quốc hội: Cơ quan quyền lực NN cao nhất của nhân dân. Cơ quan đại diện của nhân dân.
	– Vai trò của Chủ tịch nước: có nhiều quyền hạn, là 1 chế định hết sức độc đáo. Được đánh giá là mạnh mẽ nhất so với bản HP sau này.	– CT nước không còn nằm trong chính phủ, được tách ra thành 1 chế định riêng.	– CT nước tập thể.	– CT nước là cá nhân quyền hạn không lớn.	– CT nước là cá nhân. Nhiệm vụ và quyền hạn được tăng lên. Đ90 , Đ70 khoản 7 HP 2013.
	– Chính phủ là cơ quan hành chính cao nhất của cả nước.	– Là cơ quan chấp hành, CQ hành chính cao nhất của NN	– Là cơ quan chấp hành, CQ hành chính cao nhất của QH	– Là cơ quan chấp hành, CQ hành chính cao nhất của NN	– CQ chấp hành, CQ hành chính cao nhất, CQ hành pháp.
Tổ chức BMNN ở địa phương	– Có sự phân biệt cấp chính quyền hoàn chỉnh và không hoàn chỉnh. – Phân biệt được địa bàn nông thôn và đô thị	– Không phân biệt	– Không phân biệt	– Không phân biệt	– Phân biệt giữa cấp CQ địa phương hoàn chỉnh và cấp chính quyền địa phương không hoàn chỉnh. Đ110, 111 HP 2013. – Phân biệt được địa bàn nông thôn và đô thị.
TAND và VKSND	– Tổ chức theo cấp xét xử. HP 46 không có VKS chỉ có viện công tố của Tòa án. – Chế độ thẩm phán. Thẩm phán do bổ nhiệm.	– Tổ chức theo cấp hành chính lãnh thổ. HP 59 lần đầu tiên lập ra VKS có chức năng kiểm sát chung và kiểm sát các hoạt động tư pháp. – Thẩm phán bầu.	– Tổ chức theo cấp hành chính lãnh thổ. – VKS có thêm chức năng công tố. – Thẩm phán bầu.	– Tổ chức theo cấp hành chính lãnh thổ. – Bỏ chức năng kiểm sát chung. – Thẩm phán bổ nhiệm.	– Hướng tới tổ chức theo cấp xét xử. – Bỏ chức năng kiểm sát chung. – Thẩm phán bổ nhiệm.
Sửa đổi HP và thông qua HP.	– Được thông qua khi có 2/3 thành viên Nghị viện biểu quyết tán thành sau đó đưa ra toàn dân phúc quyết. Tính chất phúc quyết mang tính quyết định.	– Được thông qua khi có 2/3 tổng số đại biểu Quốc hội trở lên tán thành	– Được thông qua khi có 2/3 tổng số đại biểu Quốc hội trở lên tán thành	– Được thông qua khi có 2/3 tổng số đại biểu Quốc hội trở lên tán thành.	– Khi có 2/3 ĐB QH trở lên tán thành, QH sẽ tổ chức trưng cầu dân ý về HP. Việc trưng cầu dân ý về HP do QH quyết định.