Bài viết nghiên cứu thực tiễn giải quyết theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm tại Toà án nhân dân tối cao (TANDTC) đối với các tranh chấp về giao dịch bảo đảm có tài sản là quyền sử dụng đất tại các tổ chức tín dụng. Từ việc nghiên cứu thực trạng pháp luật, thực tiễn giải quyết tranh chấp, tác giả phân tích nhằm chỉ ra những điểm bất cập của pháp luật, từ đó kiến nghị sửa đổi, bổ sung những quy định của pháp luật có liên quan như: nghiên cứu, pháp điển hóa các quy định về người nhận tài sản bảo đảm ngay tình; sửa đổi, bổ sung một số quy định về thế chấp quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà.
Luật Dân sự Việt Nam
Xác định các căn cứ pháp lý để tính toán lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác một số loại tài sản
Việc xác định thiệt hại về tài sản nói chung và tính toán thiệt hại là lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, bị giảm sút nói riêng có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt là trong quá trình giải quyết các vụ án có liên quan đến trách nhiệm dân sự do tài sản bị xâm phạm. Trong thực tiễn xét xử, việc xác định thiệt hại là lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, bị giảm sút thường gặp khó khăn, đặc biệt là khi tài sản bị thiệt hại chưa từng được sử dụng để khai thác lợi tức, tài sản bị thiệt hại đang trong quá trình sản xuất, kinh doanh để hình thành các tài sản khác2, Bài viết phân tích các căn cứ pháp lý để tính toán thiệt hại là lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác một số loại tài sản theo pháp luật dân sự.
Bàn về quyền xử lý tài sản bảo đảm của bên mua nợ trong hoạt động mua, bán nợ của ngân hàng thương mại
Quyền xử lý tài sản bảo đảm là một trong những quyền quan trọng của bên mua nợ, được thực hiện theo quy định của Bộ luật dân sự và Nghị quyết số 42/2017/QH14 về thí điểm nợ xấu của các tổ chức tín dụng. Tuy nhiên trên thực tiễn áp dụng còn phát sinh một số bất cập ảnh hưởng đến quyền xử lý tài sản này của bên mua nợ. Bài viết này với mục đích làm rõ của quyền xử lý tài sản bảo đảm của bên mua nợ trong hoạt động mua, bán nợ của ngân hàng thương mại và đề xuất hướng hoàn thiện một số khía cạnh pháp luật liên quan đến vấn đề này.
Đại diện của pháp nhân – Điểm tương đồng và khác biệt giữa Bộ luật Dân sự và luật chuyên ngành có liên quan
Trong hệ thống pháp luật tư Việt Nam, Bộ luật dân sự được coi là luật chung, làm cơ sở cho các ngành luật chuyên ngành để cụ thể hóa các quy định của Bộ luật dân sự nhằm điều chỉnh các quan hệ xã hội đặc thù thuộc ngành mình quản lý có hiệu quả. Nguyên tắc chung, giữa luật chung và luật chuyên ngành luôn luôn phải đảm bảo tính thống nhất trong áp dụng thực tiễn. Do Bộ luật dân sự năm 2015 ra đời sau một số luật chuyên ngành như Luật doanh nghiệp năm 2014, Luật công chứng năm 2014, Luật luật sư năm 2006 được sửa đổi bổ sung hợp nhất năm 2015 (Luật luật sư)… nên ít nhiều vai trò của luật chung bị ảnh hưởng và có một số nội dung luật chuyên ngành có liên quan bị xung đột. Bài viết nghiên cứu về chế định đại diện của pháp nhân, tiếp cận dưới góc độ một số vướng mắc cơ bản về đại diện trong mối quan hệ tương đồng, khác biệt và xung đột giữa quy định của Bộ luật dân sự năm 2015 và một số luật chuyên ngành có liên quan.
Giải quyết các tranh chấp về hợp đồng liên quan đến biện pháp bảo lãnh thực hiện nghĩa vụ – Một số vấn đề về pháp luật và thực tiễn thực hiện
Bảo lãnh là một trong những biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ dân sự theo quy định của Bộ luật dân sự (BLDS) năm 2015. Bảo lãnh thực hiện hợp đồng là một trong những biện pháp thường được các bên liên quan lựa chọn khi giao kết hợp đồng. BLDS năm 2015 đã có sự sửa đổi, bổ sung những quy định nhằm phát huy vai trò của biện pháp bảo lãnh thực hiện nghĩa vụ theo hợp đồng trong giao dịch dân sự. Bài viết nghiên cứu một số vấn đề về áp dụng pháp luật và thực tiễn thực hiện giải quyết tranh chấp về hợp đồng liên quan đến biện pháp bảo lãnh thực hiện nghĩa vụ. Từ đó tác giả đưa ra một số đề xuất hoàn thiện.
Bàn về quy định người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc trong Bộ luật Dân sự năm 2015
Mặc dù quy định pháp luật về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc trong Bộ luật dân sự năm 2015 (BLDS năm 2015) đã được áp dụng ổn định nhưng vẫn còn tồn tại về cách hiểu và áp dụng thiếu thống nhất, chưa thực sự thể hiện tính nhân văn của Luật. Trong bài viết này, tác giả nêu và phân tích một số vướng mắc, bất cập khi áp dụng quy định pháp luật về người thừa kế không phụ thuộc nội dung di chúc, đồng thời kiến nghị cơ quan nhà nước có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung quy định tại Điều 644 BLDS năm 2015 để hiểu đúng và áp dụng thống nhất trong t hực tiễn.
Đại diện theo pháp luật của người chưa thành niên trong giao dịch dân sự liên quan đến hoạt động công chứng
Người chưa thành niên là một trong những chủ thể được quyền tham gia vào giao dịch dân sự. Tùy từng giao dịch dân sự, pháp luật có những quy định khác nhau về điều kiện tham gia giao dịch dân sự của người chưa thành niên. Trong đó, người đại diện theo pháp luật giữ vai trò quan trọng, trở thành điều kiện bắt buộc trong một số giao dịch. Tuy nhiên, quy định pháp luật hiện nay vẫn chưa rõ ràng trong việc nhận diện người chưa thành niên, xác định đúng vai trò của người đại diện theo pháp luật của người chưa thành niên, điều kiện xác lập giao dịch dân sự liên quan đến tài sản của người chưa thành niên, đặc biệt trong hoạt động công chứng. Bài viết đề cập đến những vướng mắc trong thực tiễn áp dụng pháp luật liên quan đến chế định đại diện theo pháp luật của người chưa thành niên, đồng thời đưa ra kiến nghị hoàn thiện quy định pháp luật.
Quyền lợi của đương sự vắng mặt tại phiên tòa sơ thẩm khi các đương sự khác có mặt thỏa thuận với nhau giải quyết vụ án
Việc có mặt của đương sự khi tham gia tố tụng tại Tòa án đóng vai trò quan trọng. Từ khi thụ lý vụ án, lấy lời khai, yêu cầu cung cấp chứng cứ, tham gia phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải, tại phiên tòa sơ thẩm thì sự có mặt hay vắng mặt của đương sự sẽ phát sinh những hậu quả pháp lý khác nhau. Đặc biệt là trong vụ án có nhiều đương sự (nguyên đơn; bị đơn; người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan) mà có một trong các đương sự vắng mặt tại phiên tòa nhưng các đương sự có mặt thỏa thuận với nhau về việc giải quyết toàn bộ vụ án. Bài viết nghiên cứu về thực tiễn áp dụng quy định về công nhận sự thỏa thuận của các đương sự tại phiên tòa, trao đổi một số vướng mắc và đề xuất giải pháp hoàn thiện pháp luật.
Pháp luật của Nhật Bản về thay đổi giới tính – Gợi mở phương hướng hài hòa với quy định của Bộ luật Dân sự 2015
Chuyên mục: Dân sự/ Luật Dân sự Việt Nam
Từ vụ kiện Apple Inc. làm chậm iPhone ở Việt Nam – Bàn về xu hướng khởi kiện tập thể trong giải quyết tranh chấp tiêu dùng
Ngày 10/1/2018 hai luật sư Việt Nam đại diện cho một số lượng lớn người tiêu dùng trên cả nước khởi kiện Apple Inc. ra Tòa án nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh vì lý do tập đoàn này vi phạm trách nhiệm của nhà sản xuất gây thiệt hại cho người sử dụng iPhone các phiên bản cũ ở Việt Nam. Vụ kiện này đã nhanh chóng thu hút được sự quan tâm của giới hành nghề luật, các nhà nghiên cứu và dư luận xã hội. Bài viết này sẽ phân tích và chỉ ra các thách thức pháp lý mà vụ kiện đặt ra đối với hệ thống tòa án và xu hướng tất yếu của quy trình khởi kiện tập thể trong luật tố tụng dân sự Việt Nam.
Chuyên mục: Dân sự