Trên cơ sở kế thừa những quy định còn phù hợp, bổ sung những quy định mới nhằm khắc phục những bất cập trong thực tiễn thi hành Luật thi hành án hình sự (THAHS) năm 2010, Luật THAHS năm 2019 đã thể chế hóa quan điểm của Đảng và Nhà nước về công tác thi hành án hình sự, cụ thể hóa các quy định của Hiến pháp năm 2013, Bộ luật hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017), Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 và các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan về bảo đảm quyền con người, bảo vệ an ninh, trật tự trong tình hình mới. Bài viết nghiên cứu các quy định mới về thi hành án phạt cải tạo không giam giữ trong Luật THAHS năm 2019, qua đó đưa ra một số kiến nghị, đề xuất nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật trong lĩnh vực này.
Thi hành án hình sự
Nâng cao hiệu quả giáo dục pháp luật cho phạm nhân vi phạm nội quy, quy chế trại giam
Giáo dục pháp luật cho phạm nhân vi phạm nội quy, quy chế trại giam có vị trí rất quan trọng trong công tác thi hành án phạt tù. Bởi vì những phạm nhân này không chịu thừa nhận mình đã vi phạm, hoặc không thừa nhận tội danh, mức án nên có các biểu hiện chống đối, thường xuyên vi phạm nội quy, quy chế trại giam. Nếu không thông qua giáo dục pháp luật làm cho họ nhận thức được hành vi của bản thân họ là tội phạm thì công tác giáo dục coi như thất bại và các tác động giáo dục khác không đạt hiệu quả. Trong phạm vi bài viết, tác giả nêu ra các giải pháp nâng cao hiệu quả giáo dục phạm nhân vi phạm nội quy, quy chế trại giam.
Một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng chế định tha tù trước thời hạn có điều kiện
Tha tù trước thời hạn có điều kiện là một chế định mới được quy định trong Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 và Luật thi hành án hình sự năm 2019, được áp dụng cho người đang chấp hành án phạt tù thuộc trường hợp phạm tội lần đầu, với quá trình cải tạo có nhiều tiến bộ, đã chấp hành án được ít nhất là một phần hai mức phạt tù có thời hạn hoặc ít nhất là 15 năm đối với trường hợp bị phạt tù chung thân nhưng đã được giảm xuống tù có thời hạn, đã chấp hành xong hình phạt bổ sung là hình phạt tiền, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại và án phí có đủ điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định của pháp luật thì được xem xét, đề nghị tha tù trước thời hạn.
Chính sách pháp luật thi hành án hình sự đối với pháp nhân thương mại phạm tội
Chuyên mục: Hình sự/ Thi hành án hình sự
Chính sách pháp luật thi hành án hình sự – Một số vấn đề lý luận
Chuyên mục: Hình sự/ Thi hành án hình sự
Pháp luật về an ninh con người của phạm nhân ở Việt Nam trong bối cảnh hiện nay – Những vấn đề đặt ra và hướng hoàn thiện
Chuyên mục: Hình sự/ Thi hành án hình sự
Một số vấn đề về giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù đối với phạm nhân
Chuyên mục: Hình sự/ Thi hành án hình sự
Bảo đảm quyền của người chưa thành niên là con của phạm nhân trong pháp Luật Thi hành án hình sự Việt Nam 2010
Người chưa thành niên là đối tượng dễ bị tổn thương nên cần sự quan tâm, chăm sóc đặc biệt của gia đình và xã hội. Người chưa thành niên là con của phạm nhân đang chấp hành hình phạt tù là người dễ bị xâm hại trong khi họ bị thiệt thòi vì thiếu sự dạy dỗ, chăm sóc hàng ngày của cha/mẹ. Pháp luật thi hành án hình sự Việt Nam hiện nay chưa thực sự quan tâm đến quyền lợi của người chưa thành niên có cha/mẹ đang chấp hành hình phạt tù. Trong bài viết này, chúng tôi phân tích quy định của Luật thi hành án hình sự hiện hành, từ đó đề xuất một số kiến nghị nhằm bảo đảm tốt hơn quyền lợi của những đối tượng này.
Chuyên mục: Hình sự/ Thi hành án hình sự
Hoàn thiện quy định của pháp luật về tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù
Bài viết phân tích và đánh giá quy định của pháp luật về tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù (CHAPT) và những bất cập, hạn chế trong thực tiễn áp dụng. Trên cơ sở đó, bài viết đưa ra một số kiến nghị nhằm hoàn thiện quy định của pháp luật về tạm đình chỉ CHAPT như: Bộ luật Hình sự (BLHS) nên có quy định riêng về tạm đình chỉ CHAPT và không dùng cụm từ “có thể” trong nội dung điều luật; về thẩm quyền đề nghị và trách nhiệm lập hồ sơ đề nghị tạm đình chỉ CHAPT nên quy định cho các trại giam, trại tạm giam và không cần phải qua khâu thẩm định hồ sơ của cơ quan quản lý thi hành án hình sự và cơ quan thi hành án hình sự cấp tỉnh, cấp quân khu; cần quy định thêm phạm nhân có thẩm quyền đề nghị tạm đình chỉ CHAPT khi họ có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật; cần có hướng dẫn thế nào là sức khỏe đã hồi phục và cơ quan, tổ chức nào có thẩm quyền xác nhận người bị kết án đã hồi phục sức khỏe để tiếp tục chấp hành hình phạt tù.
Chuyên mục: Hình sự/ Thi hành án hình sự
Vấn đề cấm tra tấn và việc hoàn thiện pháp luật thi hành án phạt tù
Thi hành án phạt tù (THAPT) là một lĩnh vực có khả năng xảy ra hành vi tra tấn. Đáp ứng yêu cầu của Công ước về chống tra tấn (CAT) và Hiến pháp năm 2013, pháp luật về thi hành án phạt tù của Việt Nam hiện nay cần được tiếp tục nghiên cứu hoàn thiện. Bài viết phân tích làm rõ khái niệm tra tấn, các đòi hỏi của việc phòng chống tra tấn theo CAT, Hiến pháp năm 2013, pháp luật THAPT của Việt Nam và đề xuất định hướng hoàn thiện pháp luật THAPT từ góc nhìn của vấn đề cấm tra tấn.
Chuyên mục: Hình sự/ Thi hành án hình sự