Việc xác định thiệt hại về tài sản nói chung và tính toán thiệt hại là lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, bị giảm sút nói riêng có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt là trong quá trình giải quyết các vụ án có liên quan đến trách nhiệm dân sự do tài sản bị xâm phạm. Trong thực tiễn xét xử, việc xác định thiệt hại là lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, bị giảm sút thường gặp khó khăn, đặc biệt là khi tài sản bị thiệt hại chưa từng được sử dụng để khai thác lợi tức, tài sản bị thiệt hại đang trong quá trình sản xuất, kinh doanh để hình thành các tài sản khác2, Bài viết phân tích các căn cứ pháp lý để tính toán thiệt hại là lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác một số loại tài sản theo pháp luật dân sự.
Tố tụng dân sự
Kỹ năng áp dụng biện pháp xem xét, thẩm định tại chỗ của Thẩm phán trong xây dựng hồ sơ vụ án dân sự
Khoản 2 Điều 97 Bộ luật tố tụng dân sự năm 2015 (BLTTDS) quy định các biện pháp thẩm phán có quyền áp dụng trong giải quyết vụ án dân sự, trong đó có biện pháp xem xét, thẩm định tại chỗ. Điều kiện, trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp xem xét thẩm định tại chỗ được quy định cụ thể tại Điều 101 BLTTDS. Khi thực hiện kỹ năng áp dụng biện pháp xem xét, thẩm định tại chỗ thẩm phán phải tuân theo đúng trình tự, thủ tục do pháp luật quy định mới đảm bảo được tính khách quan, hợp pháp của chứng cứ trong giải quyết vụ án dân sự.
Áp dụng pháp luật nước ngoài trong tố tụng dân sự tại Vương quốc Anh và một số bài học tham khảo cho Việt Nam
Vấn đề áp dụng pháp luật nước ngoài trong các quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài đều được thừa nhận rộng rãi trong tư pháp quốc tế của các quốc gia trên thế giới. Các nước Anh, Pháp, Mỹ đều có một điểm chung là mặc dù quy phạm xung đột dẫn chiếu đến việc áp dụng pháp luật nước ngoài, cơ quan xét xử của các nước trên vẫn có thể không áp dụng pháp luật nước ngoài nếu các bên đương sự không khởi xướng và chứng minh được việc áp dụng pháp luật nước ngoài là cần thiết, không đưa ra được nội dung pháp luật nước ngoài cũng như các chứng cứ có liên quan2. Bài nghiên cứu này sẽ tập trung vào các khía cạnh của việc áp dụng pháp luật nước ngoài tại Vương quốc Anh và đưa ra một số kiến nghị cho Việt Nam.
Bàn về nghĩa vụ chứng minh của đương sự trong tố tụng dân sự theo Hệ thống pháp luật Anh – Mỹ
Nghĩa vụ chứng minh của đương sự trong tố tụng dân sự là một trong những nghĩa vụ cơ bản khi đương sự khởi kiện và tiến hành các thủ tục tố tụng dân sự tại Tòa án. Trong các hệ thống pháp luật khác nhau, nghĩa vụ chứng minh và mức độ chứng minh của đương sự trong tố tụng dân sự có sự khác biệt. Bài viết tập trung nghiên cứu và làm rõ nghĩa vụ chứng minh và các mức độ chứng minhcủa đương sự trong tố tụng dân sự theohệ thống pháp luật Anh – Mỹ, so sánh với pháp luật một số quốc gia khác và từ đó đưa ra những bình luận việc thực hiện các mức độ chứng minh trong hệ thống này.
Tính hợp lệ của đơn khởi kiện
Tính hợp lệ của đơn khởi kiện là điều kiện cần về hình thức để cơ quan tố tụng có thẩm quyền thụ lý giải quyết vụ việc. Trường hợp người khởi kiện là tổ chức, đơn khởi kiện phải do người đại diện hợp pháp của người khởi kiện ký tên, đóng dấu theo quy định. Thực tiễn giải quyết tranh chấp chỉ ra rằng có trường hợp người ký đơn khởi kiện là người đại diện hợp pháp của doanh nghiệp tại thời điểm soạn thảo, ký đơn khởi kiện nhưng không phải là người đại diện hợp pháp của doanh nghiệp tại thời điểm cơ quan có thẩm quyền giải quyết tranh chấp nhận được đơn khởi kiện. Điều này dẫn đến có những quan điểm khác nhau nhận định về tính hợp lệ của đơn khởi kiện khi giải quyết vụ việc tại trọng tài.
Một số bất cập của Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015 và phương hướng hoàn thiện
Bộ luật tố tụng dân sự (BLTTDS) năm 2015 với nhiều nội dung mới liên quan đến thủ tục tố tụng giải quyết vụ việc dân sự, như quy định về việc thu thập tài liệu chứng cứ, công khai chứng cứ và hòa giải; thực hiện việc tranh tụng tại phiên tòa với trình tự thủ tục khoa học, mang đậm yếu tố dân sự; thẩm quyền trong việc thụ lý, giải quyết vụ án dân sự theo thủ tục rút gọn; giải quyết vụ án khi chưa có điều luật áp dụng… Tuy nhiên, qua thực tiễn thi hành, BLTTDS năm 2015 còn bộc lộ những hạn chế, bất cập ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ việc dân sự; quá trình giải quyết vụ án dân sự sơ thẩm có nhiều tình huống, vướng mắc và bất cập, gây không ít khó khăn cho thẩm phán khi tiến hành tố tụng. Bài viết phân tích một số quy định của BLTTDS chưa hợp lý, còn nhiều cách hiểu khác nhau và đề xuất giải pháp hoàn thiện các quy định pháp luật về thủ tục tố tụng dân sự.
Một số ý kiến về khoản 2 Điều 410 Bộ luật Tố tụng dân sự 2004 (Thẩm quyền giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài của Tòa án)
Chuyên mục: Dân sự/ Tố tụng dân sự
Các quyền thủ tục công bằng trong tố tụng dân sự ở một số quốc gia trên thế giới và ở Việt Nam
Chuyên mục: Dân sự/ Tố tụng dân sự
Một số vướng mắc, bất cập về thủ tục tố tụng được áp dụng trong trường hợp kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự trong Bộ luật Tố tụng dân sự năm 2015
Chuyên mục: Dân sự/ Tố tụng dân sự
Mối liên hệ giữa pháp luật tố tụng dân sự và pháp luật dân sự về tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự
Chuyên mục: Dân sự/ Tố tụng dân sự