Mục lục
Hoàn thiện pháp luật sở hữu trí tuệ liên quan đến hành vi sao chép và trích dẫn tác phẩm tại các cơ sở giáo dục đại học hiện nay [1]
Tác giả: Vũ Thị Hồng Yến [2]
TÓM TẮT
Tại các cơ sở giáo dục đại học, các hoạt động như biên soạn và xuất bản giáo trình; quản lý và khai thác các nguồn tài liệu như sách chuyên khảo, tạp chí, luận văn, luận án… của giảng viên và học viên trong trường cũng như hoạt động phục vụ bạn đọc của thư viện, số hóa các tài liệu, thực hiện liên kết “thư viện mở” với các trường đại học khác, hoạt động chống lại nạn sao chép và sử dụng tài liệu không trích dẫn nguồn tham khảo… luôn cần có sự điều chỉnh của pháp luật bảo vệ bản quyền tác phẩm. Trong phạm vi bài viết này, tác giả tập trung vào phân tích các hành vi sao chép và trích dẫn tác phẩm tại các cơ sở giáo dục đại học và đề xuất các giải pháp hoàn thiện pháp luật.
1. Quyền sao chép tác phẩm trong các cơ sở đào tạo đại học
Quyền sao chép tác phẩm là một trong các quyền tài sản độc quyền thuộc quyền tác giả, do chủ sở hữu thực hiện hoặc cho phép người khác thực hiện việc tạo ra bản sao tác phẩm bằng bất kỳ phương tiện hay hình thức nào, bao gồm cả việc tạo ra bản sao dưới hình thức điện tử. Đây là độc quyền của chủ sở hữu quyền tác giả. Do đó, trừ trường hợp ngoại lệ do pháp luật quy định thì mọi hình thức sao chép tác phẩm phải có sự đồng ý cho phép của chủ sở hữu quyền tác giả. Thông thường phần lớn việc sao chép những tác phẩm đã được công bố, xuất bản mới được đưa ra bàn luận và có căn cứ để xác định có hành vi xâm phạm quyền tác giả hay không; còn việc sao chép những tác phẩm chưa được công bố, xuất bản lại ít khi được tác giả của tác phẩm bị sao chép bất hợp pháp lên tiếng. Theo quy định của Luật sở hữu trí tuệ (Luật SHTT) thì quyền tác giả được bảo hộ khi tác phẩm được thể hiện dưới một hình thức nhất định, ngay cả khi tác phẩm chưa được công bố. Tại các cơ sở giáo dục đại học hiện nay, việc các tác phẩm chưa được công bố như các luận văn thạc sĩ, luận án tiến sĩ khi chưa được thực hiện bảo vệ chính thức tại các hội đồng là các trường hợp dễ bị người khác sao chép. Do vậy, trước khi tác phẩm được công bố chính thức thì cần có cơ chế để bảo vệ bản quyền cho nghiên cứu sinh. Bởi theo quy định thì luận án của nghiên cứu sinh được gửi cho các thành viên hội đồng bằng file cứng hoặc gửi file mềm dưới dạng PDF, nhưng khả năng nội dung luận án bị ăn cắp vẫn có khả năng xảy ra nếu không có quy định cụ thể riêng biệt cho trường hợp này. Việc các sinh viên tự sao chép như mượn giáo trình, tài liệu khác tự đi photocopy để phục vụ cho hoạt động học tập của mình với số lượng 01 bản tưởng như là hợp pháp vì đáp ứng được quy định tại điểm a Khoản 1 Điều 25 Luật SHTT năm 2005 nhưng thực tế vẫn là hành vi xâm phạm quyền tác giả vì hành vi này còn đồng thời phải thoả mãn thêm điều kiện “không được làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm, không gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả; phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm” (Khoản 2 Điều 25 Luật SHTT 2005 – được sửa đổi, bổ sung năm 2009) và không thuộc các trường hợp ngoại lệ luật định3. Do đó, việc các sinh viên tự sao chép các tác phẩm trên với số lượng lớn, tại cùng một thời điểm, địa điểm, thì tất nhiên sẽ ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường của tác phẩm. Bởi lẽ, theo quy định, đối với các tài liệu tham khảo bắt buộc được ghi trong đề cương chi tiết môn học, thì sinh viên bắt buộc phải có; nên việc sinh viên của một khóa học sao chép loại tài liệu này là tất yếu, với số lượng là hầu hết sinh viên của khóa học đó. Có thể nói, người học tại các trường đại học cần nhận thức được việc tự đi sao chép, photocopy giáo trình là loại tài liệu tham khảo bắt buộc trong các đề cương môn học không được coi là hành vi sao chép hợp pháp.
Một vấn đề đặt ra là: Hành vi tự sao chép của sinh viên đối với bài giảng của giảng viên hoặc cho các bạn khác sao chép các bài giảng này có phải là hành vi xâm phạm quyền tác giả không?
Nếu đối chiếu với trường hợp ngoại lệ do Luật SHTT quy định đối với quyền sao chép thì có thể thấy, đây là hành vi sao chép để phục vụ cho hoạt động học tập, không phải vì mục đích thương mại. Nghiên cứu được hiểu là quá trình tìm kiếm các nguồn thông tin để đưa ra các ý tưởng trong một tác phẩm mới của người nghiên cứu. Trong học tập thì cũng có nghiên cứu, nhưng nghiên cứu để hiểu bài học, để làm bài thi, thì nghiên cứu lại là yếu tố thuộc về học tập, chứ không phải là hoạt động nghiên cứu khoa học có tính độc lập như tinh thần của điểm a Khoản 1 Điều 25 Luật SHTT năm 2005 quy định. Tương tự, giảng viên sao chép tác phẩm của người khác một bản cũng chỉ được dùng trong hoạt động để tạo ra bài giảng, để chuyển tải, truyền đạt kiến thức đến người học mà thôi, chứ không phải tạo ra một tác phẩm mới. Tuy nhiên hành vi này chỉ hợp pháp khi nó không làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường của tác phẩm. Để làm rõ được vấn đề này thì cần phải xác định rõ: tác phẩm (bài giảng) đó phải đang được đưa vào khai thác thương mại và việc sao chép này sẽ ảnh hưởng xấu (đối tác thương mại sẽ kiếu nại giảng viên vì bài giảng đã được đặt hàng trong khuôn khổ một hợp đồng giảng dạy hoặc khiến cho số lượng tiêu thủ ấn phẩm của bài giảng trên thị trường bị giảm sút..) đến quá trình khai thác đó. Đối với tác phẩm là giáo trình, sách tham khảo, sách chuyên khảo… tức là, đã được xuất bản và đang được phân phối qua các kênh thương mại để tiêu thụ, thì đó là các tác phẩm đang được đưa vào khai thác thương mại.
2. Quyền trích dẫn tác phẩm trong các cơ sở đào tạo đại học
Theo từ điển và từ ngữ Việt Nam thì trích dẫn là “rút từ tác phẩm khác một câu hay một đoạn để làm sáng tỏ lý luận của mình”4; hoặc có tác giả định nghĩa: “trích dẫn là việc sử dụng một tác phẩm (không đáng kể) của người khác để nêu bật ý tác giả”5. Có thể nói, các định nghĩa này vẫn mang tính bao quát chung mà không nêu cụ thể phạm vi, giới hạn của việc trích dẫn hợp pháp. Một số nội dung sau đây cần được làm sáng tỏ liên quan đến hành vi trích dẫn tác phẩm:
Một là, cần có sự giải thích về tính “hợp lý” của hành vi trích dẫn tác phẩm được quy định tại điểm b, Khoản 1, Điều 25 Luật SHTT. Dựa trên nguyên tắc chung bảo vệ quyền tác giả thì hành vi trích dẫn tác phẩm của người khác được coi là hợp lý nếu thoả mãn 3 điều kiện như sau:
(i) Việc sao chép, trích dẫn phải hướng đến mục đích minh chứng hay bình luận cho tác phẩm của mình. Khi trình bày quan điểm cá nhân của mình, tác giả lấy thông tin từ các tác phẩm khác như là những nguồn tin phụ, là chứng cứ để làm sáng tỏ cho quan điểm của tác giả; hoặc các thông tin được trích dẫn chỉ là nguồn tư liệu để tác giả đưa ra những quan điểm bình luận (có thể ủng hộ hoặc phản đối). Do đó, nếu thông tin trích dẫn mà không phải để chứng minh hay không có những bình luận của tác giả hoặc hàm ý các thông tin được trích dẫn xem như là quan điểm chính của tác giả thì không phải là sự trích dẫn “hợp lý”;
(ii) Việc trích dẫn, sao chép các thông tin không được làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường của tác phẩm được sao chép, trích dẫn. Nếu tác giả trích dẫn, sao chép toàn bộ tác phẩm hoặc phần cơ bản tác phẩm của người khác để tạo nên tác phẩm của mình thì vô hình chung đã “triệt tiêu” tác phẩm được trích dẫn, sao chép. Bởi lẽ, người đọc sẽ không cần phải tìm đọc tác phẩm được trích dẫn, sao chép nữa vì nó đã có sẵn trong tác phẩm này rồi. Hậu quả là ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường của tác phẩm bị sao chép, trích dẫn;
(iii) Tỷ lệ phần trăm của phần sao chép, trích dẫn so với dung lượng của tác phẩm được tạo thành cần phải được cân nhắc để bảo đảm hàm lượng khoa học và tính sáng tạo của tác giả tác phẩm đó. Nếu số trang của tác phẩm được sao chép, trích dẫn quá nhiều6 sẽ khiến cho sự sáng tạo của tác giả trong tác phẩm đó gần như không có.
Hai là, cần xác định rõ điều kiện của hành vi trích dẫn tác phẩm để giảng dạy trong nhà trường: (i) Không làm sai ý tác giả và (ii) Không nhằm mục đích thương mại. Trường hợp giảng viên sử dụng tác phẩm của người khác, thiết kế thành bài giảng của mình và dùng nó để giảng trong các chương trình có tính thương mại thì phải trả thù lao cho chủ sở hữu quyền tác giả7.
Ba là, đối với môi trường của các trường đại học cần phải có các giải pháp để giải quyết xung đột giữa lợi ích của chủ sở hữu quyền tác giả với nhu cầu nghiên cứu học tập của số đông sinh viên. Luật SHTT quy định cho phép hành vi sao chép một bản để nghiên cứu trên nguyên tắc không làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường của tác phẩm8. Chúng tôi muốn nhấn mạnh về tính đặc thù của hành vi sao chép trong môi trường đại học ở những điểm như sau:
(i) Loại tác phẩm được sao chép là sách chuyên khảo, giáo trình, hướng dẫn môn học… gắn với nội dung của các môn học trong chương trình đào tạo9;
(ii) Địa điểm sao chép là nơi thực hiện hoạt động giảng dạy (có thể ở trong trường hoặc ngoài trường theo các chương trình liên kết đào tạo);
(iii) Đối tượng sao chép là người học10. Đây là những tài liệu phục vụ cho việc đào tạo, giảng dạy nên nhu cầu đọc buộc người học phải có và số lượng bản sao sẽ luôn luôn là bằng hoặc xấp xỉ với số lượng người học tại thời điểm đó – điều này tất yếu ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường của tác phẩm và phương hại đến lợi ích của chủ sở hữu quyền tác giả xét cả về phương diện vật chất và tinh thần. Vì vậy, trong khi chờ các chế tài cụ thể của pháp luật thì nhà trường nên chọn biện pháp thích hợp nhất là quy định về trách nhiệm kỷ luật với người học theo quy chế mà nhà trường tự xây dựng11.
3. Kiến nghị hoàn thiện pháp luật sở hữu trí tuệ về hành vi sao chép, trích dẫn tác phẩm tại các cơ sở đào tạo đại học
Luật SHTT năm 2005 và được sửa đổi, bổ sung năm 2009 đã có những quy định cụ thể về quyền trích dẫn, sao chép tác phẩm như đã phân tích ở phần 1 của bài viết này; tuy nhiên qua phân tích thực trạng thực hiện và áp dụng các quy định này tạo các cơ sở giáo dục đại học đã bộc lộ nhiều bất cập. Do đó, để có thể phát huy được sức mạnh điều chỉnh của pháp luật sở hữu trí tuệ đối với hoạt động sao chép, trích dẫn tác phẩm này, chúng tôi đề xuất một số giải pháp như sau: Thứ nhất, trên cơ sở các quy định về quyền sao chép nói chung thì pháp luật sở hữu trí tuệ cần bổ sung quy định về quyền sao chép tác phẩm tại các cơ sở giáo dục đại học. Bởi vì, tại các cơ sở giáo dục đại học hoạt động này diễn ra thường xuyên, phổ biến nhất với số lượng lớn nhất để phục vụ cho mục đích nghiên cứu và đào tạo. Cho nên việc quy định tại Khoản 2 Điều 25 Văn bản hợp nhất số 07/VBHN-VPQH ngày 25/6/2019 Luật SHTT cần bổ sung quy định về thế nào là “không ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường của tác phẩm”.
Chúng ta có thể tham khảo thêm một số loại trừ đối với sử dụng tài liệu để giảng dạy đối với giảng viên tại trường: Luật quyền tác giả có một sự miễn trừ đặc biệt áp dụng cho việc giảng dạy trực tiếp. Đây là tình huống giảng viên có mặt thực tế trong lớp học hoặc nơi tương tự để giảng dạy và đang sử dụng tài liệu trong bối cảnh một buổi học rời rạc. Để xác định được hành vi có thuộc điều khoản loại trừ hay không, cần xem xét bốn yếu tố12:
– Mục đích và đặc điểm của việc sử dụng: Bao gồm cả việc sử dụng đó có tính chất thương mại hay cho mục đích giáo dục phi lợi nhuận hay không. Các mục đích sử dụng phi thương mại và giáo dục được cho phép, không dùng cho các mục đích thương mại. Các cách sử dụng chuyển đổi (ví dụ: giảng viên đính kèm các phần của tác phẩm có bản quyền trong một bản trình bày cho một lớp học) được cho phép.
– Tính chất công việc: Nhìn chung, các tác phẩm đã xuất bản được ưa chuộng hơn các tác phẩm chưa được xuất bản.
– Số lượng và tính chất của phần được sử dụng liên quan đến toàn bộ tác phẩm: Việc sử dụng có nhiều khả năng được coi là hợp lý đối với số lượng nhỏ, trong đó phần được sử dụng không quan trọng đối với toàn bộ tác phẩm và khi số lượng phù hợp với mục đích giáo dục đã định.
– Hiệu quả của việc sử dụng đối với thị trường tiềm năng hoặc giá trị của tác phẩm: Các yếu tố ủng hộ việc sử dụng hợp pháp là sử dụng các bản sao được mua hoặc mua một cách hợp pháp của các tác phẩm gốc, một số lượng nhỏ các bản sao được thực hiện, không có sản phẩm tương tự nào được tiếp thị bởi chủ bản quyền và thiếu cơ chế cấp phép. Các yếu tố chống lại việc sử dụng hợp lý là việc sử dụng nhiều lần trong thời gian dài và làm cho các tài liệu được phổ biến rộng rãi như trên webstie.
Thứ hai, Luật SHTT cũng cần bổ sung các quy định về làm rõ tính hợp lý trong việc trích dẫn tác phẩm trong điểm b, Khoản 1, Điều 25 của Luật SHTT. Ngoài mục đích của việc trích dẫn tác phẩm của người khác để bình luận, minh hoạ cho ý tưởng trong tác phẩm của mình thì theo chúng tôi, việc trích dẫn chỉ được coi là hợp pháp khi đáp ứng được các yêu cầu sau đây:
(i) Xét từ khía cạnh của tác phẩm được trích dẫn: Việc người khác trích dẫn tác phẩm của mình trong tác phẩm của họ thì người trích dẫn chỉ được trích dẫn 01 phần tác phẩm và đó cũng không phải là phần cơ bản của tác phẩm chứ không được trích dẫn toàn bộ tác phẩm của mình hoặc phần cơ bản tác phẩm của mình. Bởi nếu không thì người đọc chỉ cần đọc tác phẩm của người khác là đã đọc được tác phẩm của mình rồi; vậy nên điều này dẫn đến khả năng triệt tiêu việc khai thác tác phẩm được trích dẫn.
(ii) Xét từ khía cạnh của tác phẩm mới mà có sự trích dẫn tác phẩm của người khác: theo chúng tôi, phải có quy định cụ thể về tỷ lệ của những tác phẩm được trích dẫn xét trên tổng dung lượng của tác phẩm được tạo thành. Trong công tác đào tạo sau đại học của các trường đại học ở Việt Nam hiện nay đa số đều chọn tỷ lệ các luận văn, luận án được sao chép là không vượt quá 30 % (xem nội dung được trình bày ở phần 2 của bài viết này), có ít trường chọn tỷ lệ không quá 50%. Theo quan điểm của chúng tôi, tỷ lệ này cần được quy định có tính hướng dẫn khung (quy định tỷ lệ được trích dẫn so với dung lượng của luận văn, luận án) ở mức cao nhất, sau đó tuỳ các trường đại học sẽ vận dụng tỷ lệ trong khung đó cho phù hợp với mục tiêu về chất lượng và chiến lược đào tạo của trường mình. bản pháp luật của người viết để khỏi bị tính là có vượt quá tỷ lệ trích dẫn được phép.
Thứ ba, cần bổ sung quy định về một số cụm từ liên quan đến hành vi khai thác quyền tác giả, như cụm từ “mục đích thương mại” tại điểm d Khoản 1 Điều 25 Luật SHTT 2005.
Việc xác định thế nào là “mục đích thương mại” còn mơ hồ vì có thể sao chép hoặc sao chụp (photocopy) bán lại để thu lợi nhuận trực tiếp (bán giá thấp hơn giá bìa thì người sao chụp lẫn người sử dụng đều có lợi. Về lợi nhuận, có thể thu lợi nhuận gián tiếp như cơ sở kinh doanh trong lĩnh vực giáo dục đã thu toàn bộ tiền của người học, có nghĩa vụ phải cung cấp tài liệu cho người học nhưng không thực hiện nghĩa vụ trả tiền quyền tác giả hoặc tài liệu xuất mà sao chụp sách cho người học hoặc đánh máy lại in để sao chép cho người sử dụng nhằm giảm chi phí. Trường hợp này cũng được xác định là có mục đích lợi nhuận mang tính chất gián tiếp.
Trong thực tế, nhiều trường hợp sao chụp bán cho người học thấp hơn giá in trên bìa hoặc phát miễn phí cho người học là xâm phạm quyền tác giả, có mục đích thương mại (trực tiếp hoặc gián tiếp). Quy định của Luật SHTT và Nghị định hướng dẫn “tự sao chép” nghĩa là người cần nghiên cứu, giảng dạy sao chép một bản phục vụ cho chính mình.
Để thiết lập cơ sở vững chắc nhất cho việc sử dụng hợp lý, hãy xem xét và áp dụng bốn yếu tố dọc theo dòng đề xuất này. Tài liệu nhấn mạnh và đánh giá 4 tiêu chí như trên với các lưu ý như:
(i) Mục đích sử dụng: Tài liệu chỉ nên được sử dụng trong lớp với mục đích phục vụ nhu cầu của các chương trình giáo dục cụ thể. Sinh viên không phải trả một khoản phí cụ thể hoặc trực tiếp cho các tài liệu.
(ii) Tính chất công việc: Chỉ những phần công việc có liên quan đến mục tiêu giáo dục của khóa học mới được sử dụng trong lớp học. Luật sử dụng hợp pháp áp dụng hẹp hơn đối với các tác phẩm có tính sáng tạo cao. Do đó, tránh các đoạn trích đáng kể từ tiểu thuyết, truyện ngắn, thơ, hình ảnh nghệ thuật hiện đại và các tài liệu khác.
Người hướng dẫn không được phân phát bản sao của các tài liệu “có thể tiêu thụ được” như các biểu mẫu kiểm tra và các trang sách bài tập được sử dụng và mua lại.
(iii) Khối lượng công việc: Tài liệu được sử dụng trong lớp học nói chung sẽ được giới hạn trong các tác phẩm ngắn gọn hoặc các đoạn trích ngắn từ các tác phẩm dài hơn. Ví dụ: một chương từ một cuốn sách, một bài báo riêng lẻ từ một tạp chí và các bài báo riêng lẻ. Khối lượng công việc được sử dụng nên liên quan trực tiếp đến các mục tiêu giáo dục của khóa học.
(iv) Ảnh hưởng của việc sử dụng trên thị trường đối với bản gốc: Người hướng dẫn nên xem xét liệu việc sao chép có gây hại cho thị trường hoặc việc bán tài liệu có bản quyền hay không. Các tài liệu được sử dụng trong lớp phải bao gồm trích dẫn nguồn xuất bản ban đầu và hình thức thông báo bản quyền.
Sao chép và trích dẫn tác phẩm là hoạt động diễn ra phổ biến, thường xuyên và không thể thiếu được trong hoạt động nghiên cứu và đào tạo của các cơ sở giáo dục đại học. Việc nhận thức đúng đắn về ranh giới giữa những hành vi sao chép hợp pháp và hành vi vi phạm là hết sức cần thiết để bảo đảm môi trường học tập lành mạnh, nâng cao ý thức bảo vệ quyền tác giả cho cả giảng viên và người học./.
CHÚ THÍCH
- Bài viết trong khuôn khổ của Đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở: “Thực hiện pháp luật về quyền tác giả trong trường Đại học Sài Gòn – Thực trạng và giải pháp” theo Hợp đồng nghiên cứu khoa học số 979/HĐ-ĐHSG, ngày 09 tháng 7 năm 2020.
- Phó Giáo sư, Tiến sỹ, Trưởng khoa Luật, Trường Đại học Sài Gòn.
- Ngoại lệ của quyền sao chép: (i) Tự sao chép một bản nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, giảng dạy của cá nhân; (ii) Sao chép tác phẩm để lưu trữ trong thư viện với mục đích nghiên cứu. Quy định này không áp dụng đối với tác phẩm kiến trúc, tác phẩm tạo hình, chương trình máy tính.
- Nguyễn Lân (2006), Từ điển và từ ngữ Việt Nam, Nxb. Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh, tr. 1906.
- Lê Nết (2006), Quyền Sở hữu trí tuệ, Đại học quốc gia, tr. 72.
- Theo án lệ của Toà án ở một số nước thì tỷ lệ sao chép không được quá 8% dung lượng của tác phẩm.
- Giảng dạy nhằm mục đích thương mại được hiểu là các bài giảng này nằm ngoài chương trình đào tạo chung của nhà trường và có những hợp đồng giảng dạy của giảng viên với các cơ sở khác có thu tiền.
- Xem điểm a, Khoản 1 Điều 25 Luật SHTT và Khoản 2 Điều 25 Luật SHTT: “2. Tổ chức, cá nhân sử dụng tác phẩm quy định tại Khoản 1 Điều này không được làm ảnh hưởng đến việc khai thác bình thường tác phẩm, không gây phương hại đến các quyền của tác giả, chủ sở hữu quyền tác giả; phải thông tin về tên tác giả và nguồn gốc, xuất xứ của tác phẩm”.
- Các môn học ở các trường đại học hiện nay được thực hiện theo tín chỉ, theo đó mỗi môn đều có đề cương môn học. Trong đề cương môn học này có phần tài liệu môn học bắt buộc (tên các giáo trình, sách chuyên khảo, sách hướng dẫn môn học…) mà sinh viên buộc phải có để học.
- Tối thiểu mỗi lớp được mở khoảng 50 sinh viên trở lên.
- Kinh nghiệm của Trường Đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh xử lý đối với hành vi sao chép giáo trình của sinh viên, xem thêm https://plo.vn/ban-doc/photo-giao-trinh-hoc-xu-sao-cho-vua-682413.html.
- https://guides.lib.umich.edu/c.php?g=283105&p=6687646, truy cập ngày 05/7/2021.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- https://guides.lib.umich.edu/c.php?g=283105 &p=6687646, truy cập ngày 05/7/2021.
- Trần Quang Trung, Trích dẫn hợp lý tác phẩm – thực tiễn trong nghiên cứu, giảng dạy và học tập ở bậc đại học, Tạp chí Nghiên cứu lập pháp số 14/2020, tr.40.
- https://plo.vn/ban-doc/photo-giao-trinh-hoc-xu-sao-cho-vua-682413.html, truy cập ngày 4/7/2021.
- Lê Nết (2006), Quyền sở hữu trí tuệ, Đại học Quốc gia, tr.72.
Trả lời