Công nhận và cho thi hành Bản án quyết định tại Việt Nam

Kể từ ngày 10/4/2013, Việt Nam đã trở thành thành viên chính thức của Hội nghị La Hay về tư pháp quốc tế. Với tư cách thành viên, Việt Nam tích cực tham gia quyết định chính sách, xây dựng các Công ước hợp tác về các vấn đề tư pháp quốc tế và phương hướng tương lai của Hội nghị La Hay. Trong khuôn khổ Hội nghị La Hay, các vấn đề liên quan đến trẻ em có yếu tố nước ngoài đặc biệt được các quốc gia thành viên danh sự quan tâm rất lớn2. Các khía cạnh về bảo vệ trẻ em được đề cập đến trong Hội nghị La Hay cho đến thời điểm hiện tại bao gồm: các nghĩa vụ cấp dưỡng, nuôi con nuôi quốc tế, hành vi bắt cóc trẻ em và đặc biệt là bảo vệ trẻ em. Trong số đó, Công ước La Hay năm 1996 về quyền tài phán, luật áp dụng, công nhận, thi hành và hợp tác liên quan đến trách nhiệm của cha mẹ và các biện pháp bảo vệ trẻ em được đánh giá3 là Công ước tiên tiến khi mục tiêu của Công ước nhằm bảo vệ trẻ em trong các tình huống có tính chất quốc tế và tránh các xung đột pháp luật liên quan có thể xảy ra đối với các biện pháp bảo vệ trẻ em. Tính đến ngày 29 tháng 10 năm 20204, đã có tổng cộng 53 quốc gia trở thành thành viên của Công ước, một con số khá khiêm tốn so với Công ước La Hay năm 1980 với 101 thành viên và Công ước La Hay năm 1993 với 123 thành viên. Công ước gồm 63 điều, được chia làm 7 chương5 bao gồm: (i) Phạm vi công ước, (ii) Quyền tài phán, (iii) Luật áp dụng, (iv) Công nhận và thi hành, (v) Hợp tác, (vi) Các quy định chung, (vii) Những điều khoản cuối cùng. Bài viết này sẽ phân tích một số vấn đề liên quan đến trách nhiệm của cha mẹ, biện pháp bảo vệ trẻ em trong Công ước và đưa ra một số kiến nghị về hoàn thiện pháp luật đối với Việt Nam.