Những đóng góp của triều Nguyễn nói chung và pháp luật tố tụng triều Nguyễn nói riêng trong lịch sử nhà nước và pháp luật Việt Nam còn nhiều vấn đề cần nghiên cứu làm sáng tỏ. Một trong những thành tựu của triều Nguyễn về pháp luật tố tụng là thống nhất tổ chức tư pháp và định chế tố tụng là cơ sở đảm bảo sự tuân thủ pháp luật trong toàn bộ quá trình xây dựng và vận hành nhà nước trên mọi phương diện. Bài viết nghiên cứu về pháp luật tố tụng triều Nguyễn trong giai đoạn độc lập từ 1802 đến 1884, đánh giá những thành tựu và đưa ra bài học kinh nghiệm trong hoạt động xây dựng pháp luật tố tụng hiện nay.