MỤC LỤC: Tạp chí Khoa học pháp lý Việt Nam số 02/2014

Đào tạo luật thông qua phiên tòa giả định (mooting) là một phương pháp tiếp cận mới trong giảng dạy luật giúp sinh viên phát triển các kỹ năng pháp lý cần thiết của nghề luật (như tra cứu luật, phân tích, viết, biện hộ…). Nhiều trường luật trên thế giới đã đưa mooting thành một môn học bắt buộc hoặc lồng ghép hoạt động này vào một số môn học của chương trình cử nhân luật. Bài viết này sẽ phân tích ý nghĩa và vai trò của mô hình phiên toà giả định trong đào tạo luật cũng như các kinh nghiệm quý báu của Singapore trong việc tổ chức triển khai mô hình đào tạo này trong những năm qua.

Chuyên mục: Học luật
Từ khóa: Phiên tòa giả định/ Phương pháp giảng dạy/ Phương pháp học tập

Bàn về ngoại lệ của quy định trong Văn bản quy phạm pháp luật

18/05/2020 23/05/2021 TS. Trần Thị Thu Phương Leave a Comment

Bên cạnh các quy định, thường tồn tại ngoại lệ. Ngoại lệ có thể được hiểu đơn giản là trường hợp quy tắc xử sự đặt ra trong quy định không được áp dụng. Về bản chất, cả ngoại lệ và quy định đều là những quy phạm pháp luật. Việc phân tích mối quan hệ giữa ngoại lệ và quy định trong phạm vi bài viết này chỉ nhằm nêu lên những vấn đề liên quan đến khía cạnh kỹ thuật lập pháp. Bởi nếu không nắm chắc được bản chất, đặc điểm của ngoại lệ sẽ dẫn đến tình trạng nhầm lẫn trong cách soạn thảo làm ảnh hưởng đến hiệu quả của văn bản quy phạm pháp luật đó. Do vậy, bài viết tập trung làm rõ khái niệm ngoại lệ và nêu một số vấn đề về kỹ thuật soạn thảo ngoại lệ trong một số đạo luật hiện nay của Việt Nam từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm khắc phục những tồn tại này.

Chuyên mục: Hành chính/ Luật Hành chính Việt Nam
Từ khóa: Ngoại lệ/ Văn bản quy phạm pháp luật/ Quy phạm pháp luật

Bảo vệ quyền đảm bảo bí mật, an toàn thư tín, điện thoại, điện tín của công dân trong pháp luật quốc tế và pháp luật Việt Nam

18/05/2020 23/05/2021 ThS. Nguyễn Thị Ánh Hồng Leave a Comment

Trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền ở Việt Nam hiện nay, một trong những mục tiêu quan trọng là xây dựng hệ thống pháp luật nhằm đảm bảo các quyền của con người; trong đó có quyền đảm bảo bí mật, an toàn thư tín, điện thoại, điện tín của công dân. Bộ luật Hình sự (BLHS) 1999 quy định Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn thư tín, điện thoại, điện tín của công dân tại Điều 125. Tuy nhiên, quy định của điều luật còn một số điểm hạn chế như thu hẹp phạm vi đối tượng tác động, chế tài không tương xứng với tính nguy hiểm của tội phạm. Trên cơ sở nghiên cứu Tuyên ngôn nhân quyền của Liên hợp quốc năm 1948; Công ước về các quyền dân sự, chính trị năm 1966; BLHS của Nga, Đức, Trung Quốc, Thụy Điển, tác giả đưa ra các đề xuất sau: Thứ nhất, sửa đổi Điều 125 thành Tội xâm phạm bí mật hoặc an toàn, thư tín, điện thoại, điện tín hoặc dữ liệu của người khác; quy định chế tài theo hướng tăng nặng hơn. Thứ hai, tội phạm hóa thêm hành vi xâm phạm quyền bất khả xâm phạm đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình. Cụ thể là “Tội xâm phạm đời sống riêng tư, bí mật cá nhân và bí mật gia đình của người khác”.

Chuyên mục: Hiến pháp/ Hiến pháp nước ngoài/ Hiến pháp Việt Nam
Từ khóa: Pháp luật quốc tế/ Quyền công dân/ Quyền đảm bảo bí mật an toàn thư tín điện thoại điện tín

Sửa đổi các quy định về Hợp đồng kinh doanh bất động sản trong Luật Kinh doanh bất động sản

18/05/2020 23/05/2021 TS. Lê Minh Hùng Leave a Comment

Bài viết tập trung làm rõ các vấn đề bất cập của Luật Kinh doanh bất động (KDBĐS) và Dự thảo Luật KDBĐS sửa đổi (Dự thảo) liên quan đến các vấn đề: cần xác định đúng tính chất và vị trí của hợp đồng KDBĐS trong Luật KDBĐS, phân tích sự thiếu sót của luật trong việc xác định các loại hợp đồng được coi là hợp đồng KDBĐS, đối tượng và điều kiện của đối tượng trong hợp đồng KDBĐS, hình thức và thủ tục của hợp đồng, từ đó đưa ra các khuyến nghị nhằm góp phần hoàn thiện các quy định trong Dự thảo Luật KDBĐS.

Chuyên mục: Đất đai
Từ khóa: Hợp đồng/ Hợp đồng kinh doanh bất động sản/ Kinh doanh bất động sản/ Luật Kinh doanh bất động sản 2014/

Một số vấn đề pháp lý về chuyển nhượng dự án bất động sản

18/05/2020 23/05/2021 ThS. Nguyễn Thị Kiều Oanh Leave a Comment

Trong thời điểm thị trường bất động sản trầm lắng, việc huy động vốn cho việc thực hiện dự án bất động sản ngày càng khó khăn thì việc chuyển nhượng dự án bất động sản được xem là giải pháp tối ưu của các nhà đầu tư dự án bất động sản. Bên cạnh những yếu tố tích cực mà chuyển nhượng dự án bất động sản mang lại như: sàng lọc những nhà đầu tư yếu kém, giữ lại cho thị trường những nhà đầu tư thực sự có năng lực thì còn tồn tại hiện tượng “lách luật” để chuyển nhượng dự án, việc chuyển nhượng dự án thiếu rõ ràng, không minh bạch, quyền lợi khách hàng tham gia dự án không được đảm bảo… Một trong những nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này là do pháp luật hiện hành điều chỉnh về chuyển nhượng dự án bất động sản còn nhiều bất cập, hạn chế. Trên cơ sở quy định của pháp luật kinh doanh bất động sản hiện hành, bài viết này phân tích một số quy định về chuyển nhượng dự án bất động sản, từ đó đưa ra một vài ý kiến đóng góp cho việc sửa đổi và hoàn thiện Luật Kinh doanh bất động sản.

Chuyên mục: Đất đai
Từ khóa: Chuyển nhượng dự án bất động sản/ Dự án bất động sản/ Bất động sản

Những bất cập trong thủ tục cấp và thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

18/05/2020 23/05/2021 ThS. Đặng Quốc Chương Leave a Comment

Qua 08 năm thực thi, Luật Doanh nghiệp 2005 đã bộc lộ không ít vướng mắc trên thực tế. Thực hiện Nghị quyết số 45/2013/QH13 ngày 18/6/2013 của Quốc hội về Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2014 và Quyết định số 1441/QĐ-TTg ngày 16 tháng 8 năm 2013 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (Bộ KH&ĐT) đã xúc tiến việc sửa đổi và đến nay đã hoàn thành Dự thảo 3 của Luật Doanh nghiệp sửa đổi (Dự thảo Luật). Trong bài viết này, tác giả phân tích một số điểm hạn chế liên quan đến việc ghi mã ngành kinh doanh, việc phân biệt đối xử giữa nhà đầu tư trong nước với nhà đầu tư nước ngoài, sự can thiệp của các luật chuyên ngành đối với việc thành lập doanh nghiệp cũng như các căn cứ thu hồi Giấy Chứng nhận đăng ký doanh nghiệp (CNĐKDN).Qua đó, tác giả đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện các quy định về thủ tục cấp và thu hồi Giấy CNĐKDN trong Luật doanh nghiệp sửa đổi.

Chuyên mục: Doanh nghiệp/ Thương mại
Từ khóa: Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp

Góp ý hoàn thiện các quy định về quyền định đoạt phần vốn góp của thành viên Công ty TNHH 2 thành viên trở lên

18/05/2020 23/05/2021 ThS. Bùi Thị Thanh Thảo Leave a Comment

Bài viết phân tích, đánh giá các quy định của pháp luật hiện hành về quyền định đoạt phần vốn góp trong công ty trách nhiệm hữu hạn 2 thành viên trở lên (TNHH2TV), bao gồm các nội dung: (i) Những vấn đề chung liên quan đến quyền định đoạt phần vốn góp như đối tượng của quyền định đoạt phần vốn góp, phạm vi quyền định đoạt các chủ thể có quyền định đoạt phần vốn góp, chủ thể có quyền định đoạt phần vốn góp và (ii) các quy định cụ thể đối với chuyển nhượng và trả nợ bằng phần vốn góp. Từ đó tác giả đưa ra một số kiến nghị sửa đổi, bổ sung cho Luật Doanh nghiệp nhằm hoàn thiện các quy định của pháp luật có liên quan về vấn đề này.

Chuyên mục: Doanh nghiệp/ Chủ thể kinh doanh và phá sản/ Thương mại
Từ khóa: Quyền định đoạt phần vốn góp/ Công ty TNHH 2 thành viên trở lên

Đề xuất đóng góp cho dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) từ góc độ kinh tế học pháp luật

18/05/2020 23/05/2021 TS. Phạm Trí Hùng Leave a Comment

Từ những lý luận của kinh tế học pháp luật như lý thuyết ủy quyền – đại diện, chi phí giao dịch, bài viết phân tích và đưa ra một số đề xuất đóng góp cho Dự thảo Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) liên quan tới các vấn đề về: (i) địa vị pháp lý của người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp; (ii) tổ chức quản lý doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước.

Chuyên mục: Doanh nghiệp/ Chủ thể kinh doanh và phá sản/ Thương mại
Từ khóa: Kinh tế học pháp luật/ Luật Doanh nghiệp 2014

Vấn đề đăng ký ngành, nghề kinh doanh: Cần sự đổi mới mạnh mẽ và triệt để

18/05/2020 23/05/2021 PGS.TS. Phan Huy Hồng Leave a Comment

Ở Việt Nam từ trước đến nay, người đăng ký thành lập doanh nghiệp (DN) phải kê khai ngành, nghề kinh doanh. Giấy CNĐKDN ghi ngành, nghề kinh doanh đã đăng ký. Tương tự như vậy, khi DN thay đổi ngành, nghề kinh doanh thì cũng phải đăng ký và được cấp lại GCNĐKDN ghi nhận sự thay đổi ngành, nghề kinh doanh đó. DN có nghĩa vụ kinh doanh đúng ngành, nghề đã đăng ký. Thực tiễn cho thấy, các quy định như vậy chỉ làm tăng chi phí gia nhập thị trường cũng như chi phí tuân thủ của nhà đầu tư,của DN, mà không mang lại hiệu quả quản lý nhà nước. Bên cạnh đó, hợp đồng được giao kết mà một bên hoặc cả hai bên không có đăng ký ngành, nghề kinh doanh để thực hiện công việc đã thỏa thuận bị coi là vô hiệu. Bởi vậy, khi xảy ra tranh chấp bên vi phạm thường sử dụng căn cứ hợp đồng vô hiệu này để giải phóng mình khỏi trách nhiệm hợp đồng. Hơn nữa, các quy định như vậy còn hạn chế quyền tự do kinh doanh một cách bất hợp lý. Dự án Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) lần này cần đổi mới các quy định liên quan để tiếp tục hiện thực hóa đầy đủ quyền tự do kinh doanh. Bài biết này cung cấp và củng cố các luận điểm cho một sự đổi mởi như vậy.

Chuyên mục: Doanh nghiệp/ Chủ thể kinh doanh và phá sản/ Thương mại
Từ khóa: Đăng ký kinh doanh

“Nước CHXHCN Việt Nam do nhân dân làm chủ” thể hiện xuyên suốt, nhất quán trong toàn bộ nội dung của Hiến pháp năm 2013

18/05/2020 21/05/2021 GS.TS. Trần Ngọc Đường 2 Comments

Hiến pháp năm 2013 vừa được Quốc hội khóa XIII kỳ họp thứ 6 thông qua ngày 28/11/2013 đã lần đầu tiên ghi nhận cụ thể “Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam do Nhân dân làm chủ”. Đây là sự tiếp tục quan điểm nhất quán của Đảng và Nhà nước ta về việc đề cao chủ quyền nhân dân và khẳng định nguyên tắc“tất cả quyền lực nhà nước thuộc về Nhân dân”. Bài viết nêu và phân tích những nội dung mới thể hiện nhận thức sâu sắc, đầy đủ, nhất quán và xuyên suốt hơn vấn đề Nhân dân làm chủ Nhà nước trong Hiến pháp 2013 so với các Hiến pháp trước đây.

Chuyên mục: Hiến pháp/ Hiến pháp Việt Nam
Từ khóa: Nhà nước Cộng hòa XHCN Việt Nam/ Nhân dân/ Hiến pháp 2013