Phân biệt "Khởi tố vụ án hình sự" và "Khởi tố bị can"

Khởi tố vụ án hình sự và khởi tố bị can có nhiều điểm giống và khác nhau. Phân biệt Khởi tố vụ án hình sự và khởi tố bị can qua các tiêu chí: Đối tượng, căn cứ pháp lý, thẩm quyền, giai đoạn ra quyết định, phạm vi, thời gian, trình tự, thủ tục,…

Xem thêm bài viết:

TỪ KHÓA: Khởi tố bị can, Khởi tố vụ án, Phân biệt

Bảng phân biệt khởi tố vụ án hình sự và khởi tố bị can

Tiêu chí	Khởi tố vụ án	Khởi tố bị can
1. Đối tượng	Khởi tố vụ việc: Khởi tố về hành vi có dấu hiệu tội phạm	Khởi tố con người hoặc pháp nhân thương mại phạm tội
2. Căn cứ	Điều 143 BLTTHS 2015 quy định: Chỉ được khởi tố vụ án khi xác định có dấu hiệu tội phạm dựa trên 01 trong những căn cứ: • Tố giác của cá nhân; • Tin báo của cơ quan, tổ chức, cá nhân; • Tin báo trên phương tiện thông tin đại chúng; • Kiến nghị khởi tố của cơ quan nhà nước; • Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng trực tiếp phát hiện dấu hiệu tội phạm; • Người phạm tội tự thú.	Điều 179 BLTTHS 2015 quy định: Khi đủ căn cứ để xác định một người hoặc pháp nhân thương mại đã thực hiện hành vi mà BLHS quy định là tội phạm thì Cơ quan điều tra ra quyết định khởi tố bị can. Theo đó, căn cứ khởi tố bị can là 04 yếu tố cấu thành tội phạm: • Khách thể • Mặt khách quan • Mặt chủ quan • Chủ thể.
3. Thẩm quyền	Điều 153 BLTTHS quy định: Các cơ quan tiến hành tố tụng và Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra. Theo đó có 04 cơ quan có thẩm quyền là: • Cơ quan điều tra • Viện kiểm sát • Tòa án • Các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra	Khác với khởi tố vụ án hình sự. Chỉ có 03 cơ quan có thẩm quyền ra quyết định khởi tố bị can, gồm có: • Cơ quan điều ra • Viện kiểm sát • Thủ trưởng đơn vị Bộ đội biên phòn, Hải quan, Kiểm lâm, Cảnh sát biển, Kiểm ngư (trong một số trường hợp nhất định)
4. Giai đoạn ra quyết định	Điều 153 BLTTHS quy định: Các cơ quan tiến hành tố tụng và Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra. Theo đó có 04 cơ quan có thẩm quyền là: • Cơ quan điều tra • Viện kiểm sát • Tòa án • Các cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra Theo Điều 153 BLTTHS 2015 có 04 giai đoạn có thể ra quyết định: • Khởi tố • Điều tra • Truy tố • Xét xử	Theo Điều 179 BLTTHS 2015 chỉ có 03 giai đoạn có thể ra quyết định: • Khởi tố • Điều tra • Truy tố
5. Phạm vi	Rộng hơn	Hẹp hơn
6. Thời gian	Có trước khi khởi tố bị can	Sau khi khởi tố vụ án
7. Trình tự, thủ tục	Điều 154 BLTTHS quy định: Quyết định khởi tố vụ án phải ghi rõ căn cứ khởi tố, điều, khoản của BLHS được áp dụng và các nội dung quy định tại khoản 2 Điều 132 BLTTHS. Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, VKS phải gửi quyết định đó đến CQĐT có thẩm quyền để điều tra. Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, CQĐT, Cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải gửi quyết định đó kèm theo tài liệu liên quan đến Viện kiểm sát có thẩm quyền để kiểm sát việc khởi tố. Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, Tòa án phải gửi quyết định đó kèm theo tài liệu liên quan đến VKS cùng cấp.	Theo quy định tại Điều 179 BLTTHS quy định: Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định khởi tố bị can, CQĐT phải gửi quyết định khởi tố và tài liệu liên quan đến việc KTBC cho VKS cùng cấp để xem xét phê chuẩn. Trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được QĐ KTBC, VKS phải gửi quyết định phê chuẩn hoặc quyết định hủy bỏ QĐ KTBC hoặc yêu cầu bổ sung chứng cứ, tài liệu làm căn cứ để quyết định việc phê chuẩn và gửi ngay cho CQĐT. Trường hợp VKS yêu cầu cầu bổ sung chứng cứ thì trong thời hạn 03 ngày kể từ ngày nhận được chứng cứ, tài liệu cần bổ sung thì VKS phải ra quyết định phê chuẩn hoặc hủy bỏ QĐ KTBC. Trường hợp phát hiện có người đã thực hiện hành vi mà BLHS quy định là tội phạm chưa bị khởi tố thì VKS yêu cầu CQĐT ra QĐ KTBC hoặc trực tiếp ra QĐKTBC nếu đã yêu cầu nhưng CQĐT không thực hiện. Sau khi nhận hồ sơ kết thúc điều tra mà VKS phát hiện có người khác thực hiện hành vi mà BLHS quy định là tội phạm trong vụ án chưa bị khởi tố thì VKS ra QĐ KTBC và trả hồ sơ cho CQĐT để điều tra bổ sung. Sau khi nhận được quyết định phê chuẩn hoặc hủy bỏ QĐKTBC của VKS, CQĐT phải giao ngay và giải thích quyền và nghĩa vụ cho bị can. Sau khi nhận được quyết định phê chuẩn quyết định khởi tố bị can, CQĐT phải chụp ảnh, lập danh chỉ bản của bị can và lưu hồ sơ vụ án.