Biện pháp ngăn chặn “Bắt người đang bị truy nã”

Bắt người đang bị truy nã là một trong các biện pháp ngăn chặn được quy định trong BLTTHS năm 2015. Vậy người đang bị truy nã là gì? Chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu! Let’s go!

Xem thêm bài viết về “Biện pháp ngăn chặn”

• Các biện pháp ngăn chặn trong tố tụng hình sự theo Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 – ThS. LS. Phạm Quang Thanh
• Sửa đổi các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự 2003 theo Hiến pháp 2013 nhằm bảo đảm quyền con người, quyền cơ bản của công dân trong việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn – PGS.TS. Trần Ngọc Đức
• Biện pháp ngăn chặn “Tạm giam” trong tố tụng hình sự – ThS. LS. Phạm Quang Thanh
• Quy định về biện pháp ngăn chặn “Bảo lĩnh” theo Bộ luật Hình sự 2015 – ThS. LS. Phạm Quang Thanh
• Biện pháp ngăn chặn “Tạm giữ” trong Tố tụng hình sự – ThS. LS. Phạm Quang Thanh

1. Bắt người đang bị truy nã là gì?

Theo quy định của BLTTHS 2015, khi bị can, bị cáo bỏ trốn thì Thủ trưởng, Phó thủ trưởng Cơ quan điều tra ra quyết định truy nã. Trường hợp người đang chấp hành hình phạt tù trốn khỏi nơi giam thì Giám thị trại giam ra quyết định truy nã.

Người đang bị truy nã là người thực hiện hành vi phạm tội đã có lệnh bắt hoặc đã bị bắt, bị tạm giam hoặc đang thi hành án phạt tù mà bỏ trốn và đã bị cơ quan có thẩm quyền ra lệnh truy nã.

Tình trạng bị can, bị cáo sau khi phạm tội tìm mọi cách trốn tránh việc xử lý của pháp luật diễn ra ngày càng phổ biến.

Hiện tượng này đã gây khó khăn rất nhiều cho hoạt động điều tra, truy tố, xét xử; không những vậy việc người phạm tội bỏ trốn trong nhiều trường hợp họ còn gây ra nhiều hậu quả xấu khác cho xã hội.

Vì thế, hoạt động truy nã bị can, bị cáo nhằm phát hiện truy tìm, bắt giữ họ để các cơ quan tiến hành tố tụng xử lý theo pháp luật nhằm trừng trị, cải tạo, giáo dục ngăn ngừa hạn chế đến mức thấp nhất hệ quả xấu mà họ có thể tiếp tục gây ra cho xã hội.

Xem thêm bài viết về “Truy nã”

• Truy nã là gì? Đối tượng, phạm vi, hình thức và thời hạn truy nã – ThS. LS. Phạm Quang Thanh

2. Đối tượng áp dụng biện pháp bắt người bị truy nã

Người đang bị truy nã được hiểu là: bị can, bị cáo, người bị kết án trục xuất, người chấp hành án trục xuất; người bị kết án phạt tù; người đang chấp hành án phạt tù, người bị kết án tử hình; người được tạm đình chỉ chấp hành án phạt tù, người được hoãn chấp hành án bỏ trốn hoặc không biết đang ở đâu.

Thông thường các Cơ quan tiến hành tố tụng chỉ ra quyết định truy nã khi: Có đủ căn cứ xác định đối tượng trên đã bỏ trốn hoặc không biết đang ở đâu và đã tiến hành các biện pháp xác minh, truy bắt nhưng không có kết quả. Đã xác định chính xác lý lịch, các đặc điểm để nhận dạng đối tượng bỏ trốn.

Xem thêm bài viết về “Bắt người”

• “Bắt người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp” là gì? – ThS. LS. Phạm Quang Thanh

3. Thẩm quyền áp dụng biện pháp bắt người bị truy nã

Để phát huy tính tích cực của quần chúng trong cuộc đấu tranh chống tội phạm, kịp thời ngăn chặn hành vi phạm tội và hành vi trốn tránh pháp luật của người phạm tội, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, tính mạng, sức khỏe và các lợi ích hợp pháp của công dân, BLTTHS năm 2015 quy định bất kỳ người nào cũng có quyền bắt người đang bị truy nã.

4. Trình tự, thủ tục áp dụng biện pháp bắt người bị truy nã

Việc bắt người bị truy nã không cần lệnh của cá nhân hoặc cơ quan, tổ chức nào. Mọi công dân đều có quyền bắt và có quyền tước vũ khí, hung khí của người bị bắt.

Sau khi bắt người đang bị truy nã, công dân không được đánh đập, tra tấn người phạm tội và cũng không tự ý giam giữ họ mà phải giải ngay đến Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát hoặc Ủy ban nhân dân nơi gần nhất. Các cơ quan này phải lập biên bản bắt người phạm tội quả tang hoặc biên bản bắt người đang bị truy nã và giải ngay người bị bắt đến cơ quan điều tra có thẩm quyền. Trường hợp Công an xã, phường, thị trấn, Đồn Công an phát hiện bắt giữ, tiếp nhận người đang bị truy nã thì thu giữ, tạm giữ vũ khí, hung khí và bảo quản tài liệu, đồ vật có liên quan, lập biên bản bắt giữ người, lấy lời khai ban đầu, giải ngay người bị bắt hoặc báo ngay cho Cơ quan điều tra có thẩm quyền.

Trường hợp người bị bắt có nhiều quyết định truy nã thì Cơ quan điều tra nhận người bị bắt chuyển giao người bị bắt cho cơ quan đã ra quyết định truy nã nơi gần nhất./.