Chuyên mục: Dân sự
Quyền và bảo đảm quyền tiếp cận thông tin trong Luật quốc tế, Luật nước ngoài và Luật Việt Nam
Chuyên mục: Quốc tế/ Công pháp quốc tế
Bàn về đổi mới quy định pháp luật về điều kiện kinh doanh bất động sản
Bài viết phân tích, đánh giá các quy định pháp luật hiện hành về điều kiện kinh doanh bất động sản (KDBĐS), bao gồm các điều kiện về: (i) chủ thể hoạt động KDBĐS, (ii) hình thức tổ chức của chủ thể KDBĐS, (iii) vốn pháp định của chủ thể KDBĐS, (iv) năng lực tài chính của chủ đầu tư dự án BĐS, (v) huy động vốn từ khách hàng, (vi) đối tượng của hoạt động cho thuê, cho thuê mua bất động sản, (vii) giao dịch qua sàn giao dịch bất động sản và (viii) chứng chỉ hành nghề. Từ đó các tác giả đề xuất các sửa đổi, bổ sung liên quan cho Luật KDBĐS (sửa đổi) mà theo họ là phù hợp và cần thiết để Luật này có khả năng “tạo điều kiện thông thoáng để thu hút các nguồn lực của các thành phần kinh tế trong và ngoài nước vào lĩnh vực bất động sản, để cho thị trường bất động sản và hoạt động kinh doanh bất động sản nói riêng phát triển một cách ổn định, lành mạnh, công khai, minh bạch, vừa góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển, vừa bảo đảm hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng hơn”[1] .
Chuyên mục: Thương mại/ Pháp luật Kinh doanh bất động sản
Vấn đề đăng ký ngành, nghề kinh doanh: Cần sự đổi mới mạnh mẽ và triệt để
Ở Việt Nam từ trước đến nay, người đăng ký thành lập doanh nghiệp (DN) phải kê khai ngành, nghề kinh doanh. Giấy CNĐKDN ghi ngành, nghề kinh doanh đã đăng ký. Tương tự như vậy, khi DN thay đổi ngành, nghề kinh doanh thì cũng phải đăng ký và được cấp lại GCNĐKDN ghi nhận sự thay đổi ngành, nghề kinh doanh đó. DN có nghĩa vụ kinh doanh đúng ngành, nghề đã đăng ký. Thực tiễn cho thấy, các quy định như vậy chỉ làm tăng chi phí gia nhập thị trường cũng như chi phí tuân thủ của nhà đầu tư,của DN, mà không mang lại hiệu quả quản lý nhà nước. Bên cạnh đó, hợp đồng được giao kết mà một bên hoặc cả hai bên không có đăng ký ngành, nghề kinh doanh để thực hiện công việc đã thỏa thuận bị coi là vô hiệu. Bởi vậy, khi xảy ra tranh chấp bên vi phạm thường sử dụng căn cứ hợp đồng vô hiệu này để giải phóng mình khỏi trách nhiệm hợp đồng. Hơn nữa, các quy định như vậy còn hạn chế quyền tự do kinh doanh một cách bất hợp lý. Dự án Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) lần này cần đổi mới các quy định liên quan để tiếp tục hiện thực hóa đầy đủ quyền tự do kinh doanh. Bài biết này cung cấp và củng cố các luận điểm cho một sự đổi mởi như vậy.
Chuyên mục: Doanh nghiệp/ Chủ thể kinh doanh và phá sản/ Thương mại
Bảo lãnh trong Bộ luật Dân sự của CHLB Đức và một số liên hệ với bảo lãnh trong Bộ luật Dân sự 2005 của Việt Nam
Bài viết giới thiệu những nội dung cơ bản của chế định bảo lãnh trong luật Đức, bao gồm (i) vị trí của bảo lãnh trong Bộ luật Dân sự, (ii) bản chất của bảo lãnh, (iii) hình thức của bảo lãnh, (iv) điều kiện thực hiện nghĩa vụ bảo lãnh, (v) bảo lãnh vô hiệu, (vi) các loại bảo lãnh và (vii) chấm dứt bảo lãnh. Qua đó tác giả bài viết cho thấy, quy định về bảo lãnh trong Bộ luật Dân sự của CHLB Đức hầu như không thay đổi trong suốt lịch sử Bộ luật này, nhờ tầm nhìn và kỹ thuật lập pháp tài tình của các nhà lập pháp Đức. Nó cho phép khoa học pháp lý cũng như án lệ phát triển và tiếp hơi thở và sức sống của mỗi thời đại vào quy định của luật thành văn. Việt Nam cũng muốn có một Bộ luật Dân sự hiện đại và có sức sống lâu bền. Vì vậy, bài viết cũng gợi mở một số kinh nghiệm từ luật Đức cho nhà lập pháp Việt Nam.
Chuyên mục: Dân sự/ Luật Dân sự Việt Nam
Sử dụng bản án để xây dựng tình huống trong đào tạo luật
Bài viết tham gia bàn luận về chủ đề giảng dạy bằng tình huống trong đào tạo luật tại Việt Nam. Đầu tiên, bài viết đề cập khả năng sử dụng bản án làm chất liệu xây dựng tình huống dựa trên các phân tích về tính chất và giá trị của bản án trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Tiếp đó, bài viết trình bày khái niệm tình huống và các phương pháp giảng dạy bằng tình huống từ thực tiễn đào tạo luật tại Việt Nam cũng như tại một số nước thuộc hệ thống luật Anh – Mỹ và hệ thống luật châu Âu lục địa. Cuối cùng, tác giả bài viết trình bày phương pháp xây dựng các loại tình huống từ chất liệu bản án cũng như cách thức sử dụng chúng trong các phương pháp giảng dạy bằng tình huống khác nhau. Bài viết nhằm mục đích góp phần tạo ra nhận thức chung về những vấn đề cơ bản liên quan đến sử dụng bản án trong đào tạo luật tại Việt Nam, làm cơ sở để hoạt động này được triển khai một cách có phương pháp và hiệu quả.
Chuyên mục: Học luật/ Phương pháp giảng dạy
Chế định liên kết công ty trong pháp luật công ty Đức
Với nhận định các quy định về nhóm công ty trong Luật Doanh nghiệp năm 2005 trước đây chỉ là một phác thảo sơ sài cho chế định liên kết công ty và Luật Doanh nghiệp năm 2014 hiện hành cũng không đạt được tiến bộ đáng kể nào liên quan, tác giả bài viết cho rằng các vấn đề pháp lý phát sinh từ liên kết công ty vẫn cần được tiếp tục nghiên cứu, bàn luận. Là người nghiên cứu lâu năm về luật Đức, tác giả bài viết muốn góp phần vào quá trình đó bằng một giới thiệu tổng quát về chế định liên kết công ty trong luật công ty của Đức nhằm chỉ ra một cách tiếp cận khác đáng được tham khảo cho pháp luật doanh nghiệp Việt Nam. Bài viết trình bày tổng quát các nội dung như: (i) vị trí, cơ sở thực tiễn và mục tiêu của chế định liên kết công ty, (ii) các cấu trúc liên kết công ty và luật điều chỉnh các cấu trúc liên kết công ty đó, (iii) vấn đề kiểm soát gia nhập, tạo lập liên kết công ty và kiểm soát việc lãnh đạo trong liên kết công ty, (iv) sự lãnh đạo hay chi phối và trách nhiệm của công ty chi phối đối với các công ty phụ thuộc.
Chuyên mục: Doanh nghiệp/ Thương mại
Tư cách tham gia quan hệ dân sự của hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức khác (chủ thể không có tư cách pháp nhân) theo Bộ luật Dân sự 2015
Bộ luật Dân sự năm 2015 có nhiều quy định mang tính đột phá, tiệm cận với các nguyên tắc của kinh tế thị trường. Tuy nhiên, việc triển khai thi hành bộ luật này làm phát sinh một số cách hiểu và áp dụng chưa thống nhất, trong đó có liên quan đến tư cách tham gia quan hệ dân sự của hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức khác không có tư cách pháp nhân. Bài viết phân tích 2 cách hiểu khác nhau về vấn đề này và ủng hộ cách hiểu quy định tại Điều 101 Bộ luật Dân sự 2015 theo hướng hộ gia đình, tổ hợp tác, tổ chức khác không có tư cách pháp nhân là thực thể pháp lý, có quyền tham gia quan hệ dân sự. Cách hiểu như vậy mới phù hợp với các nguyên tắc của kinh tế thị trường và đúng tinh thần của Bộ luật Dân sự năm 2015.
Chuyên mục: Dân sự/ Luật Dân sự Việt Nam
Kiểm soát sự du nhập của sinh vật ngoại lai xâm hại nhìn từ góc độ pháp lý
Cùng với sự phát triển nhanh chóng của du lịch, vận tải và thương mại hàng hóa quốc tế, các loài ngoại lai được di chuyển từ vùng lãnh thổ này đến vùng lãnh thổ khác với tần suất ngày càng gia tăng, cộng thêm sự lây lan của sinh vật ngoại lai (SVNL) không bị giới hạn bởi biên giới chính trị đã khiến SVNL xâm hại không chỉ trở thành mối đe dọa ở từng quốc gia riêng biệt, mà còn là một thách thức toàn cầu. Bài viết phân tích sự du nhập có chủ đích và du nhập không có chủ đích của SVNL xâm hại và thực trạng pháp luật Việt Nam về kiểm soát sự du nhập của SVNL xâm hại nhằm tìm kiếm các giải pháp pháp lý cho việc kiểm soát sự du nhập của SVNL xâm hại một cách hữu hiệu hơn.
Chuyên mục: Môi trường